مرکز رشد

مرکز رشد یا انکوباتور، یکی از ابزارهای رشد اقتصادی است که به منظور حمایت از کارآفرینان تحصیل‌کرده تأسیس می‌شود و با ارایه امکانات و تسهیلات عمومی، زمینه پا گرفتن شرکت‌های جدید را فراهم می‌کند. استفاده از مراکز رشد، امروزه به عنوان یکی از ابزارهای پذیرفته شده برای تبدیل خلاقیت‌ها و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی به محصولات قابل ارایه به بازار و توسعه کارآفرینی محسوب می‌شود. امروزه بیش از ۳۰۰۰ انکوباتور در سراسر دنیا وجود دارد که بیشتر آنها در کشورهای آمریکا و ژاپن مستقر هستند.

مراکز رشد

مرکز رشد یا انکوباتور، یکی از ابزارهای رشد اقتصادی است که به منظور حمایت از کارآفرینان تحصیل‌کرده تأسیس می‌شود و با ارایه امکانات و تسهیلات عمومی، زمینه پا گرفتن شرکت‌های جدید را فراهم می‌کند. استفاده از مراکز رشد، امروزه به عنوان یکی از ابزارهای پذیرفته شده برای تبدیل خلاقیت‌ها و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی به محصولات قابل ارایه به بازار و توسعه کارآفرینی محسوب می‌شود. امروزه بیش از ۳۰۰۰ انکوباتور در سراسر دنیا وجود دارد که بیشتر آنها در کشورهای آمریکا و ژاپن مستقر هستند.

تعریف مرکز رشد

انکوباتور نام وسیله‌ای است که گرمای لازم را برای تولید جوجه از تخم مرغ فراهم می‌کند. این لغت همچنین به وسیله‌ای اطلاق می‌شود که با ایجاد گرما، زمینه را برای ادامه حیات نوزادان زودرس پس از تولد فراهم می‌کند. در ادبیات کارآفرینی، انکوباتورها یا مراکز رشد، مراکزی هستند که برای پرورش یا ایجاد کسب و کارهای کوچک ایجاد می‎شوند.[۱] انکوباتورها طرح‎هایی مبتنی بر نوآوری هستند و از کادر مدیریتی کوچکی تشکیل می‌شوند. این مراکز دارای مکان فیزیکی و تسهیلات مشترک هستند.

تاریخچه مراکز رشد

تأسیس اولین مرکز رشد جهان به سال ۱۹۵۹ میلادی در نیویورک بر می‌گردد. در این سال ژوزف مانسکو، تاجر آمریکایی با خرید یک ساختمان بزرگ قدیمی تصمیم داشت آن را پس از تعمیر، به یک مستاجر اجاره دهد، اما متوجه شد که ساختمان مزبور بزرگ‌تر از آن است که یک مستاجر به تنهایی از عهده هزینه‌های آن برآید. لذا تصمیم گرفت که آن را به مستاجران متعددی اجاره دهد تا بتواند از این طریق درآمدزایی نماید. مانسکو بعد از یک سال، ۲۰ تا ۳۰ مستاجر داشت که حدودا ده هزار متر مربع از فضای مجموعه را اجاره نموده بودند. این مرکز هنوز هم فعال است و با نام مرکز صنعتی باتاویا (Batavia) شناخته می‌شود و حدودا هزار نفر در آن به کار مشغولند.

اهداف مراکز رشد
اهداف عمده انکوباتورها را می‎توان چنین دسته بندی نمود:

کمک به جذب بیشتر کارآموزان و فارغ التحصیلان دانشگاهی در بازار کار و ایجاد شغل
ایجاد واحدهای صنایع کوچک و متوسط فنی و تخصصی که بتوانند در بازار کار رقابت‎پذیر باشند.
نوسازی، انتقال فناوری و استفاده از اکتشافات علمی جدید
افزایش بازدهی نیروی کار بالقوه و استفاده بهینه از این سرمایه عظیم ملی.
در کنار این اهداف، انکوباتورها اهداف دیگری را نیز دنبال می‎کنند: رشد اقتصادی منطقه، تنوع اقتصاد و سرمایه‌گذاران، کمک به زنان، مهاجران یا اقلیت‎ها.

انواع مراکز رشد
انکوباتورهای صنعتی: این مراکز رشد را اغلب نهادهای دولتی یا مراکز غیرانتفاعی به منظور حمایت از کارفرمایان تأسیس می‌کنند.
انکوباتورهای دانشگاهی: این انکوباتورها به منظور تسهیل استفاده تجاری از دانش فنی و حقوق مالکیت معنوی تأسیس می‌شوند و امکان استفاده از امکانات دانشگاهی مانند آزمایشگاه، کارگاه و کتابخانه را فراهم می‌کنند. این انکوباتورها همچنین امکان استفاده از نظرات و مشاوره تخصصی اعضای هیات علمی دانشگاه را نیز فراهم می‌آورند.
نکوباتورهای مجازی: این انکوباتورها معمولاً دارای فضای فیزیکی خاصی نیستند و امکاناتی غیر از فضای اداری را ارایه می‌دهند.
انکوباتورهای بین‌المللی: به طور معمول این طبقه از انکوباتورها دارای مجموعه کاملی از سرویس‌های پشتیبانی برای پیشرفت فعالیت‌های تجاری هستند و تمرکز آنها بیشتر بر روی صادرات است. این انکوباتورها با دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی، سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی در ارتباطند. یکی از ویژگیهای منحصر به فرد این گروه، ایجاد شبکه‌ای از انکوباتورها در محدوده مربوط به خود است.

مراکز رشد

عنوان مرکز	آدرس وبگاه
مرکز رشد واحد فناوری های پیشرفته دانشگاه صنعتی شریف	http://www.aictc.com
مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه ارومیه	http://ict.urmia.ac.ir
مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه بوعلی سینا	http://www.avisinaict.ir
مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه علم وصنعت ایران	http://inc.iust.ac.ir
مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه کاشان	http://www.kashan.ws
مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان	http://www.iasbs.ac.ir/incubator
مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه تهران	http://uttechi.ut.ac.ir
واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات پارک علم و فناوری استان مرکزی	http://www.ictincarak.ir
واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات پارک علم و فناوری استان یزد	http://yazdict.ystp.ac.ir/park

http://www.irphe.ir/fa/Pajoohesh/marakez.aspx

آشنایی با تاریخچه و تعاریف مراکز رشد

مرکز رشد یا انکوباتور، یکی از ابزارهای رشد اقتصادی است که به منظور حمایت از کارآفرینان تحصیل کرده تاسیس می شود و با ارائه امکانات و تسهیلات عمومی زمینه پا گرفتن شرکت های جدید را فراهم می کند. استفاده از مراکز رشد، امروزه به عنوان یکی از ابزارهای پذیرفته شده برای تبدیل خلاقیت ها و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی به محصولات قابل ارایه به بازار و توسعه کارآفرینی محسوب می شود. امروزه بیش از 3000 انکوباتور در سراسر دنیا وجود دارد که بیشتر آنها در کشورهای آمریکا و ژاپن مستقر هستند.

تعریف مرکز رشد
مرکز رشد (انکوباتور=Incubator) نام وسیله ای است که گرمای لازم را برای تولید جوجه از تخم مرغ فراهم می کند. این لغت همچنین به وسیله ای اطلاق می شود که با ایجاد گرما، زمینه را برای ادامه حیات نوزادان زودرس پس از تولید فراهم می کند.در ادبیات کارآفرینی، انکوباتورها یا مراکز رشد، مراکزی هستند که برای پرورش یا ایجاد کسب و کارهای کوچکی تشکیل می شوند. این مراکز دارای مکان فیزیکی و تسهیلات مشترک هستند.

تاریخچه و ایده مرکز رشد
تاسیس اولین مرکز رشد جهان به سال 1959 میلادی در نیویورک برمی گردد. در این سال ژوزف مانسکو تاجر آمریکایی با خرید یک ساختمان بزرگ قدیمی تصمیم داشت آن را پس از تعمیر، به یک مستاجر اجاره دهد اما متوجه شد که ساختمان مزبور بزرگ تر از آن است که یک مستاجر به تنهایی از عهده هزینه های آن برآید. لذا تصمیم گرفت که آن را به مستاجران متعددی اجاره دهد تا بتواند از این طریق درآمدزایی نماید. مانسکو بعد از یک سال 20 تا 30 مستاجر داشت که حدودا ده هزار متر مربع از فضای مجموعه را اجاره نموده بودند. این مرکز هنوز هم فعال است و با نام مرکز صنعتی باتاویا (batavia) شناخته می شود و حدودا هزار نفر در آن به کار مشغولند.
اما ایده اصلی مراکز رشد و شکل گیری انکوباتورها (incubators) به دوران رکود اقتصادی آمریکا در دهه 1970 باز می گردد که بسیاری از شرکتهای بزرگ کارکنان خود را برکنار می نمودند. دولت آمریکا به منظور مقابله با بحران بیکاری موضوع ایجاد زیرساختارهایی جهت ایجاد موسسات و شرکتهای کوچک را در برنامه خود قرار داد و مرکز رشد را در زمینه های مختلف تاسیس نمود.ایده اصلی تاسیس مراکز رشدو شکل گیری انکوباتورها در دنیا، تهیه بستر مناسب جهت افزایش ضریب موفقیت و کاهش ریسک واحدهای نوپا و حمایت از کارآفرینان فاقد سرمایه و تجربه لازم در حیطه فناوری و شیوه های تجاری سازی ایده ها می باشد.

اهداف مراکز رشد
اهداف عمده انکوباتورها را می توان چنین دسته بندی نمود:
الف- کمک به جذب بیشتر کارآموزان و فارغ التحصیلان دانشگاهی در بازار کار و ایجاد اشتغال
ب- ایجاد واحدهای صنایع کوچک و متوسط فنی و تخصصی که بتوانند در بازار کار رقابت پذیر باشند
ج- نوسازی، انتقال فناوری و استفاده از اکتشافات علمی جدید
د- افزایش بازدهی نیروی کار بالقوه و استفاده بهینه از این سرمایه عظیم ملی در کنار این اهداف، انکوباتورها اهداف دیگری را نیز دنبال می کنند: رشد اقتصادی منطقه، تنوع اقتصاد و سرمایه گذاران، کمک به زنان، مهاجران یا اقلیت ها

خدمات مراکز رشد
مراکز رشد، خدمات متعددی را به شرکت های پذیرفته شده ارایه می دهند. این خدمات را می توان بدین ترتیب برشمرد:
1. خدمات عمومی و دفتری: تلفن، نمابر، اینترنت، اتاق مذاکره و کنفرانس، منشی و کارهای دفتری، رایانه، دبیرخانه، نظافت و...
2. خدمات اداری و اجرایی: وام ها و تسهیلات دولتی، شبکه، کمک های مالیاتی، اجاره بهاو...
3. خدمات تجهیزاتی و تسهیلاتی: فضای اداری، پارکینگ، تجهیزات اداری و دفتری، منابع آزمایشگاهی، تجهیزات کارگاهی و...
4. خدمات فنی و تخصصی: مشاوره مالی و بازاریابی، مشاوره حقوقی و مدیریتی، دوره های آموزشی، دسترسی به منابع مالی و...

انواع مراکز رشد
1. مراکز رشد صنعتی: این مراکز رشد را اغلب نهادهای دولتی یا مراکز غیر انتفاعی به منظور حمایت از کارفرمایان تاسیس می کنند.
2. مرکز رشد دانشگاهی: این انکوباتورها به منظور تسهیل استفاده تجاری از دانش فنی و حقوق مالکیت معنوی تاسیس می شوند و امکان استفاده از امکانات دانشگاهی مانند آزمایشگاه، کارگاه و کتابخانه را فراهم می کنند. این انکوباتورها همچنین امکان استفاده از نظرات و مشاوره تخصصی اعضای هیات علمی دانشگاه را نیز فراهم می آورند. نظیر مراکز رشد واحدهای فناوری فرآورده های دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران
3. مرکز رشد مجازی: این انکوباتورها معمولا دارای فضای فیزیکی خاصی نیستند و امکاناتی غیر از فضای اداری را ارایه می دهند.
4. مرکز رشد بین المللی: به طور معمول این طبقه از انکوباتورها دارای مجموعه کاملی از سرویس های پشتیبانی برای پیشرفت فعالیت های تجاری هستند و تمرکز آنها بیشتر بر روی صادرات است. این انکوباتورها با دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی، سرمایه گذاران داخلی و بین المللی در ارتباطند. یکی از ویژگیهای منحصر به فرد این گروه، ایجاد شبکه ای از انکوباتورها در محدوده مربوط به خود است.

در ایران تا کنون مراکز رشد متعددی تاسیس شده است که فهرست آنها به شرح ذیل می باشد:
1. مرکز رشد واحدهای فناوری فرآورده های دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران
2. مرکز رشد واحدهای فناوری فرآورده های دارویی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
3. مرکز رشد واحدهای فناوری فرآورده های دارویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
4. مرکز رشد واحدهای فناوری فرآورده های دارویی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
5. مرکز رشد واحدهای فناوری لوازم و تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران
6. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی
7. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات پارک علم و فناوری استان مرکزی
8. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات پارک علم و فناوری خراسان
9. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه ارومیه
10. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه علم و صنعت ایران
11. مرکز رشد واحدهای فناوری و ارتباطات دانشگاه قم
12. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه کاشان
13. مرکز رشد واحدهای فناوری بیوتکنولوژی پزشکی و مهندسی ژنتیک پارک علم و فناوری یزد
14. مرکز رشد واحدهای فناوری پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی
15. مرکز رشد واحدهای فناوری پارک علم و فناوری استان خراسان
16. مرکز رشد واحدهای فناوری پارک علم و فناوری استان سمنان
17. مرکز رشد واحدهای فناوری پارک علم و فناوری استان فارس
18. مرکز رشد واحدهای فناوری پارک علم و فناوری استان گیلان
19. مرکز رشد فناوری ابرکوه
20. مرکز رشد جامع فناوری شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان
21. مرکز رشد واحدهای فناوری پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری
22. مرکز رشد واحدهای فناوری پلیمر پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران
23. مرکز رشد واحدهای فناوری جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه
24. مرکز رشد واحدهای فناوری خلیج فارس
25. مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه تربیت مدرس
26. مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه تهران
27. مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه زنجان
28. مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه شهید بهشتی
29. مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه شهید چمران
30. مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر
31. مرکز رشد واحدهای فناوری سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
32. مرکز رشد واحدهای فناوری شرکت شهرک های صنعتی مازندران
33. مرکز رشد واحدهای فناوری مرکز بین المللی علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی
34. مرکز رشد واحدهای فناوریهای پیشرفته دانشگاه صنعتی شریف
35. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات پارک علم و فناوری استان یزد
36. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه بوعلی سینا
37. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
38. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان منطقه آزاد کیش
39. مرکز رشد واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان
40. مرکز رشد واحدهای فناوری سازمان منطقه آزاد قشم
41. مرکز رشد واحدهای فناوری معماری و ساختمان پژوهشکده توسعه کالبدی
42. مرکز رشد واحدهای فناوری موسسه مطالعات و تحقیقات زنان
43. مرکز مجازی رشد کسب و کار
44. مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه زابل

http://pi.tums.ac.ir/history.html