هرتسوگن آوراخ (Herzogenaurach) شهر کوچکی با ۲۴ هزار نفر جمعیت در نزدیکی نورنبرگ واقع در جنوب آلمان است. در این شهر دو برادر به نامهای "آدولف" و "رودولف" داسلر زندگی میکردند.
هرچند در شهر هرتسوگن آوراخ کفاشی سنتی دیرینه دارد، اما آدولف داسلر که همه او را "آدی" مینامیدند، نخست به پیشه نانوایی روی میآورد. او اما در سال ۱۹۲۰ در گوشهای از آشپزخانه مادر شروع به کفاشی میکند و سه سال بعد برادر کوچکترش رودولف نیز به او میپیوند و این دو بعدا یک کارگاه کفاشی را بنیان مینهند.
زمانی که "آدولف داسلر" ملقب به "آدی" به سال 1920 و در سن 20 سالگی اولین کفش ورزشی خود را به همراه برادرش "رودولف" ملقب به "رودی" تولید کرد، تنها یک ایده در ذهن داشت؛ رویای او تولید بهترین کفش های ورزشی برای ورزشکاران در رشته های مختلف بود. همین ایده و اصل بود که آدی را تا زمان مرگش در سال 1978، در مسیر رشد و پیشرفت قرار داده بود. تعداد 700 اختراع ثبت شده و دیگر حقوق مالکیت صنعتی در سراسر جهان شاهدی بر تلاش همیشگی آدولف داسلر برای دستیابی به بهترین هاست.
کارگاه کفاشی داسلرها بزودی به یک کارخانه تبدیل شد و در سال ۱۹۳۰ تولید کفشهای ورزشی آنها به 10 هزار و 500 جفت کفش دو و میدانی و ۱۸ هزار و ۵۰۰ جفت کفش فوتبال رسید.
در المپیک برلین یعنی در سال ۱۹۳۶ تمامی ورزشکاران آلمانی با کفشهای برادران داسلر وارد میدان رقابتها شدند.
آدی داسلر که خود ورزشکار بود برای تولید کفشهای ورزشی مناسب یک فلسفه بنیادین داشت و آن اینکه کفش باید مناسب پای ورزشکار و رشته ورزشی ساخته شده باشد. او بدین منظور همکارانش را به میادین گوناگونی چون پرتاب نیزه، شمشیربازی، تنیس یا فوتبال میفرستاد تا قبل از تولید کفش در مورد آن رشته تحقیق کنند.
برادران داسلر بدعت دیگری نیز از خود برجا گذاردند. آنها برای نخستین بار در جهان تبلیغ از چهره یک ستاره ورزشی برای بازاریابی استفاده کردند.
آدی داسلر تمرکز خود را بر رشته های دو و میدانی معطوف کرده بود. ورزشکاران برای اولین بار در مسابقات المپیک سال 1928 آمستردام از کفش های تولیدی "کارخانه کفش برادران داسلر" استفاده کردند. در اواسط دهه سی میلادی، آدی داسلر 30 مدل کفش را برای 11 رشته ورزشی مختلف عرضه کرده بود و تعداد کارگران آنها به 100 نفر رسیده بود.
امروز هم دو کنسرت آدیداس و پوما از چهره ستارگان ورزشی برای تبلیغ و بازاریابی استفاده میکنند.
در دهه چهل میلادی شعلههای جنگ خانمان سوز جهانی دوم، برادران داسلر را نیز به کام خود فرو برد و آنها پس از بازگشت از جنگ به سختی توانستند کارخانه خود را سرپا نگهدارند. چادرها و لاستیکهای باقیمانده از جنگ تنها مواد اولیهای بود که آنها از آن برای تولید کفش در اختیار داشتند.
در سالهای دهه چهل میلادی هم بود که اختلافات دو برادر بالا گرفت و بالاخره در سال ۱۹۴۸ این دو از هم جدا شدند. آدی داسلر با استفاده از اختصار سه حرف اول نام و نام فامیلیاش نام "آدیداس" را برای کارخانه خود برگزید.
رودولف داسلر، برادر کوچکتر هم نخست با استفاده از اختصار دو حرف اول نام و نام خانوادگیاش، نام "رودا" را برای کارخانه خود برگزید و سپس آن را به "پوما" تغییر داد.
اختلاف دو برادر در محدوده خانواده داسلر باقی نماند. شهردار شهر هرتسوگن آوراخ میگوید: «کارمندان و کارگران آدیداس و پوما این دو برادر را بسیار دوست داشتند و به آنها وفادار بودند. در شهر مردم حتی جواب سلام فردی که لباس و کفش مارک مخالف را برتن داشت نمیدادند. هرچند حالا اوضاع تغییر کرده، اما در آن زمان حتی هیچ ازدواجی بین کارمندان دو شرکت نیز صورت نمیگرفت.»
موفقیت بینالمللی آدیداس اما از سال ۱۹۵۴ آغاز شد. در این سال تیم ملی فوتبال آلمان با کفشهای آدیداس که دارای "استوک پیچی" بود موفق شد به عنوان قهرمانی جهان دست یابد. اووه زهلر، پیشکسوت افسانهای فوتبال آلمان میگوید:«این کفشها یک معجزه بودند».
با گسترش محصولات آدیداس، آدولف داسلر علامت جدیدی برای شرکت و محصولات خود انتخاب کرد. این علامت از شکل کلی کفش گرفته شده بود. علامت جدید دارای سه نوار – از کوتاه به بلند – بود. چون آدولف نام آدیداس را از کلمه اول نام کوچک و سه کلمه نام بزرگ خود برگزیده بود، پس انتخاب تعداد سه نوار نیز همین ایده را برای او همراه داشت
آدی داسلر سعی کرد که از طراحان باسلیقه و حرفه ای لباس استفاده کند. کیفیت و زیبایی همیشه شعار او و همکارانش بود
در سال 1972 آدی و همکارانش به این نتیجه رسیدند که تغییری را در لوگوی آدیداس انجام دهند. چون همان سال مسابقات المپیک در شهر مونیخ برگزار می شد، آنها از المپیک ایده گرفتند. در این لوگوی جدید سه برگ - که نشانه سه قاره شرکت کننده در المپیک بود – در کنار هم قرار گرفتند. سه خط نیز در پایین این برگها عبور می کرد
یک سال بعد آدیداس علامت خود و آرم سه نوار را ثبت بین المللی کرد. آدولف داسلر در سن 78 سالگی یعنی در سال 1978 درگذشت و سهام این شرکت برای پسر و خانواده اش ماند. اما در سال1989 خانواده داسلر از شرکت بیرون رفتند و آدیداس به شرکت "سهامی عام" تبدیل شد
امروزه آدیداس در اکثر کشورهای دنیا دارای شعبه و نمایندگی است. کارمندان این شرکت بیش از 13 هزار نفر هستند. آدیداس در اکثر رقباتها و تورنومنتهای معتبر جهانی مانند المپیک به عنوان یکی از حامیان اصلی حضور دارد
فریتس والتر در خاطرات خود مینویسد:«چشمهای آدی داسلر که همراه تیم به مسابقات جام جهانی برن رفته بود، دائما به زمین دوخته شده بود. سب هربرگر سرمربی تیم که همه او را رئیس صدا میکردند، به محض تغییر هوا فریاد میزد "آدی استوکها را بزن"».
شرکت پوما اما معتقد است "استوک پیچی کفش فوتبال، اختراع آدی داسلر نیست". آنها با ارائه کفشی از آرشیو کارخانه معقتدند رودلف نیز بر روی چنین کفشی کار میکرده است.
علیرغم جدایی دوبرادر، اما سرنوشت آدیداس و پوما شباهتهای زیادی با هم دارد. هر دو شرکت بهسرعت شهرت جهانی یافتند. در دهه هفتاد با ورود شرکت آمریکایی نایک هردو تحت فشار اقتصادی قرار گرفتند، زیرا نایک تولید خود را در کشورهایی با دستمزد پایین انجام میداد. هر دو شرکت اما در دهه هشتاد با استفاده از روشهای مدرن مدیریت و ورود به بازار سهام دور جدید شکوفایی را تجربه کردند.
حالا میراث برادران داسلر که در دهه هفتاد درگذشتند، به کنسرنهایی جهانی تبدیل شدهاند که میلیاردها یورو فروش سالانه دارند و دهها هزار نفر کارمند و کارگر در سراسر جهان در کارخانههای آنها مشغول به کار هستند. جالب اینکه وجود مرکز کنسرنهای آدیداس و پوما از شهر هرتسوگن آوراخ شهری مرفه ساخته و باعث شده تا این شهر حتی در بدترین شرایط اقتصادی نیز درصد بیکاری بسیار نازلی داشته باشد.
در واقع جدال دو برادر آلمانی باعث بوجود آمدن کنسرنهایی شد که مارک و کیفیت تولیدات آنها بر تن و پای ورزشکاران و در میادین ورزشی میدرخشد.
منابع:
1- عصر ایران ؛تاریخچه آدیداس: آدیداس کیست یا چیست؟
2- پول نیوز ؛ معرفی برندهای مطرح جهان؛ آدیداس
3- ایسنا ؛ وقتی دنیا از حاصل دعوای دو برادر لذت میبرد!