آلینوش طریان نخستین زن استاد فیزیک ایران و بنیانگذار نخستین رصدخانه و تلسکوپ خورشیدی در سال 1299 در یک خانواده ثروتمند ارمنی درتهران متولد شد.وی در خرداد سال 1326 با درجه لیسانس فیزیک از دانشکده علوم دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد  و در مهرماه همان سال به سمت کارمند آزمایشگاه فیزیک دانشکده علوم استخدام شد و یکسال بعد به عنوان متصدی عملیات آزمایشگاهی در دانشکده علوم منصوب شد. پس از تلاش بی‌نتیجه برای متقاعد کردن استادش (دکتر حسابی) برای کمک به اعزام وی به خارج از کشور پدرش او را با هزینه شخصی خود برای ادامه تحصیل به فرانسه فرستاد، و او به بخش فیزیک اتمسفر دانشگاه پاریس رفت. در سال 1335 دکترای خود را از دانشگاه علوم پاریس دریافت کرد.

وی پیشنهاد کرسی استادی در دانشگاه سوربن را به خاطر عشق به وطن و تدریس  به دانشجویان ایرانی رد کرد و به ایران بازگشت و با سمت دانشار فیزیک رشته ترمودینامیک در دانشگاه تهران فعالیت خود آغاز کرد. در سال 1338 دولت فدرال آلمان غربی بورس مطالعه رصد‌خانه فیزیک خورشیدی را در اختیار دانشگاه تهران قرار داد و وی برای این بورس انتخاب شد و از فروردین سال 1340 به مدت 4 ماه به آلمان رفت و بعد از انجام مطالعات به ایران بازگشت.


3سال بعد در تاریخ 9 خرداد 1343 به مقام استادی ارتقا پیدا کرد و بدین ترتیب او اولین فیزیکدان زن است که در ایران به مقام استادی رسید در تاریخ 29 آبان سال 45 عضو کمیته ژئو فیزیک دانشگاه تهران انتخاب شد و در سال 48 رسما به ریاست گروه تحقیقات فیزیک خورشیدی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران منصوب شد و در رصدخانه فیزیک خورشیدی که خود وی در بنیانگذاری آن نقش عمده‌ای داشت ، فعالیت خود را آغاز کرد. 


 وی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری فارس با تاکید بر اینکه  تاسیس رصدخانه خورشیدی در سال 1338 از بهترین خاطره های وی است، گفت:  «وقتی به ایران برگشتم و در دانشگاه مشغول به کار شدم ، درخواست کردم که رصدخانه خورشیدی راه‌اندازی شود تا دانشجویان بتوانند مطالعات و تحقیقات خود را در این رصدخانه انجام دهند. بدین ترتیب رصدخانه خورشیدی با نظارت من افتتاح شد.»


او در سال 58 تقاضای بازنشستگی داد و به افتخار بازنشستگی نائل شد .نخستین بانوی استاد فیزیک ایران بعد از بنیانگذاری نخستین رصدخانه و تلسکوپ خورشیدی تاریخ نجوم ایران ، فارغ التحصیلی از دانشگاه سوربن پاریس و 30 سال تدریس در دانشگاه هم اکنون با خیالی آسوده و خاطراتی خوش بر روی تخت آسایشگاه سالمندان ، تنها افتخار خود را تربیت دانشجویان موفق (استادان امروز) می‌داند.علاقه ی او به علم و دانش سبب شده وصیت نامه ای تنظیم کند و منزل مسکونی خود را بعد از مرگ به ارامنه جلفا و دانشجویانی که محل اسکان مناسبی ندارند ببخشد. او تا سالهای اولیه انقلاب مشغول فعالیت بوده و هم اکنون سالهای بازنشستگی خود را طی می کند."

اینکه خانم دکتر طریان منزل مسکونی خود را برای دانشجویان وقف کرده است تا پس از مرگش در آنجا ساکن شوند نشان از علاقه او به علم و دانش دارد و این نکته را هم یادآوری می کند که با وجود اینکه تکریم عالمان و دانشمندان نکته ای است که همیشه و در همه حال مورد تأکید بزرگان دین و کشور بوده است اما این استاد به دلیل نداشتن فرزند و بستگان نزدیک در خانه سالمندان بسر می برد.


منبع:سایت رادیو ایران

http://www.karafarini.ir/